Program ten jest przeznaczony do realizacji w ramach godzin do dyspozycji wychowawcy oraz zajęć edukacyjnych prowadzonych przez nauczycieli w klasie I. Jego celem jest zintegrowanie zespołu klasowego, pomoc w nawiązaniu kontaktów i lepszym poznaniu, rozwijanie empatii, wywołanie w uczniach chęci akceptacji siebie i utrwalenia własnego optymizmu niezbędnego w kształtowaniu pozytywnych działań. Zadaniem programu jest stymulowanie rozwoju młodego człowieka, wspieranie go w dążeniu do samopoznania i samooceny, odnalezienia swojego miejsca w grupie, społeczności klasowej i szkolnej. Ma na celu wzmacnianie poczucia własnej wartości, rozwijanie asertywności ucznia, przekazanie wartości ogólnych stanowiących wspólne dobro ludzkości, którymi wychowanek może się kierować w samodzielnym postępowaniu.
PROGRAM WYCHOWAWCZY dla kl. I G Gimnazjum w Drzewicy realizowany w roku szkolnym 2004/2005 "Szczytem sztuki pedagogicznej jest możliwość dania dziecku poznania siebie, zrozumienia siebie" Janusz Korczak Wstęp Wychowanie to wyposażenie człowieka w wiedzę, system wartości oraz wspieranie w formowaniu postaw. Celem wychowania jest wszechstronne kształtowanie osobowości wychowanka, stymulowanie jego rozwoju i przygo-towanie go do życia w społeczeństwie. Wychowanie przygotowuje ucznia do właściwego wyboru wartości, uczy otwarcia na drugiego człowieka, koniecznego w kształtowaniu prawidłowych relacji międzyludzkich. Jest prowadzeniem ku psychicznej dojrzałości, charakteryzującej się zgodnością zachowań z wyznawanymi normami, odpowiedzialnością za swoje czyny i odniesienia do drugiego człowieka. Program ten jest przeznaczony do realizacji w ramach godzin do dyspozycji wychowawcy oraz zajęć edukacyjnych prowadzonych przez nauczycieli w klasie I. Jego celem jest zintegrowanie zespołu klasowego, pomoc w nawiązaniu kontaktów i lepszym poznaniu, rozwijanie empatii, wywołanie w uczniach chęci akceptacji siebie i utrwalenia własnego optymizmu niezbędnego w kształtowaniu pozytywnych działań. Zadaniem programu jest stymulowanie rozwoju młodego człowieka, wspieranie go w dążeniu do samopoznania i samooceny, odnalezienia swojego miejsca w grupie, społeczności klasowej i szkolnej. Ma na celu wzmacnianie poczucia własnej wartości, rozwijanie asertywności ucznia, przekazanie wartości ogólnych stanowiących wspólne dobro ludzkości, którymi wychowanek może się kierować w samodzielnym postępowaniu. Tematyka uwzględnia różnorodność metod i form pracy oraz środków dydaktycznych. Cele programu:
- integracja zespołu klasowego;
- intelektualny rozwój uczniów poprzez wzbogacanie ich wiedzy z różnych dziedzin życia oraz inspirowanie do podejmowania zadań mających na celu poznawanie zjawisk, procesów i problemów;
- modelowanie osobowości ucznia poprzez kształtowanie właściwych postaw wobec siebie i innych oraz umiejętność analizowania różnorodnych zachowań z uwzględnieniem ich warunków;
- przygotowanie uczniów do życia w świecie dorosłych poprzez ukazywanie różnorodnych aspektów życia społecznego (wraz z jego zagrożeniami) oraz kształcenie umiejętności określania i realizowania zobowiązań wobec społeczności, której jest się członkiem.
Zadania:
- rozwijanie umiejętności nawiązywania kontaktów, współdziałania w grupie, umacnianie przekonania, że prawidłowe funkcjonowanie społeczności klasowej uzależnione jest od poznania i zaakceptowania jej członków;
- doskonalenie umiejętności sprawnego komunikowania się;
- przygotowanie do poznawania i analizy siebie;
- kształcenie umiejętności realistycznej oceny i akceptacji siebie oraz przeka-zywania wiedzy o sobie innym;
- wzbudzanie motywacji do samokontroli i samodoskonalenia;
- tworzenie okazji do wzmacniania poczucia własnej wartości;
- rozwijanie empatii;
- propagowanie idei samorządności i współodpowiedzialności za właściwe jej realizowanie;
- uzmysłowienie uczniom roli zainteresowań pozaszkolnych, upowszechnianie atrakcyjnych form spędzania czasu wolnego;
- zainteresowanie techniką pracy umysłowej i zasadami higieny psychicznej;
- kształtowanie świadomości ekologicznej i właściwych postaw wobec środowiska naturalnego, budzenie poczucia współodpowiedzialności za stan środowiska w przyszłości;
- propagowanie zdrowego stylu życia;
- rozwijanie umiejętności minimalizowania skutków stresu;
- poszerzanie wiedzy na temat przyczyn i rodzajów uzależnień oraz ich wpływu na człowieka i jego najbliższe otoczenie;
- pogłębianie zdolności do zachowań asertywnych;
- tworzenie podstaw do własnej wizji swojej przyszłej rodziny;
- doskonalenie umiejętności podejmowania decyzji w różnych sytuacjach życiowych.
Sposoby realizacji i metody pracy:
- zajęcia w ramach godzin wychowawczych;
- udział w programach profilaktycznych (szkolnych i pozaszkolnych);
- organizacja imprez klasowych (dzień chłopaka, andrzejki, wigilia, dzień kobiet lub inne zgodne z inicjatywą wychowanków);
- aktywne uczestnictwo w uroczystościach szkolnych (apele okolicznościowe, dzień gimnazjalisty, dzień dziecka, święto sportu szkolnego, pierwszy dzień wiosny, Dzień Ziemi i inne);
- spotkania z rodzicami (pedagogizacja rodziców);
- wycieczki klasowe, edukacyjne i turystyczne, rajdy;
- ogniska klasowe;
- dyskoteki;
- konkursy;
- wywiady, sondaże;
- spotkania z ciekawymi ludźmi;
- gazetki;
- pogadanki, dyskusje, rozmowy, prelekcje, referaty, dramy, scenki rodzajowe, zajęcia warsztatowe, plakaty, metaplan, "burza mózgów".
Oczekiwane efekty realizacji programu wychowawczego:
- integracja zespołu klasowego;
- umiejętność sprawnego komunikowania się;
- nabycie praktycznych umiejętności kierowania własnym rozwojem;
- wyrobienie nawyku przyjmowania odpowiedzialności za własne decyzje i postępowanie;
- samokontrola i umiejętność samooceny;
- umiejętność współżycia z innymi ludźmi;
- szacunek dla drugiego człowieka, tolerancja;
- empatia, chęć niesienia pomocy;
- szacunek dla zdrowia i życia we wszystkich jego formach;
- szanowanie i ochrona przyrody;
- poszanowanie pracy ludzkiej i jej wytworów;
- umiejętność radzenia sobie ze stresem;
- przeciwdziałanie agresji;
- asertywność;
- wzrost świadomości o szkodliwości nałogów na zdrowie i życie człowieka i jego otoczenie;
- samodzielność, odpowiedzialność, aktywność.
Realizujący program:
- Wychowawca.
- Nauczyciele uczący w klasie I G.
- Rodzice.
- Pedagog lub psycholog.
- Uczniowie.
Uwagi o realizacji programu: Realizując program wychowawczy należy korzystać z szeregu metod aktywizujących. Są to istotne formy w przekazie treści wychowawczych, gdyż włączają uczniów w poszukiwania mające do tych treści doprowadzić. Wiedza odkryta przy pomocy nauczyciela, nie tylko poznana intelektualnie, ale także przeżyta emocjonalnie, ma większe szanse pozostać w pamięci na dłużej i wpływać na kierunek działania. Życie człowieka pełne jest sytuacji, w których konieczne jest dokonywanie wyboru i podejmowanie decyzji. Fakt, że metody aktywizujące skłaniają do samodzielnego myślenia i odnajdywania właściwych rozwiązań, może się okazać pomocny w rozstrzyganiu różnorodnych kwestii w przyszłości. W wychowaniu bowiem, inaczej niż na lekcjach konkretnych przedmiotów, nie chodzi tylko o przyswojenie wiedzy, lecz nabycie umiejętności dokonywania właściwych wyborów, kreowania nastawień, ugruntowywania postaw i postępowania zgodnego z przyjętymi wartościami. W programie uwzględniono realizację treści niektórych ścieżek edukacyjnych. Zakłada się realizację tematów, których nie przewiduje program, a które wynikną z aktualnych potrzeb, sugestii wychowanków lub rodziców. Ewaluacja wyników:
- ankieta
- obserwacja i informacje zwrotne
- analiza dokumentacji szkolnej (zapisy spotkań z zaproszonymi gośćmi, gazetki i wystawy tematyczne, scenariusze zajęć)
Opis realizacji programu wychowawczego dla klasy I G na rok szkolny 2004 / 2005
Sfera rozwoju osobowości ucznia |
Temat |
Osiągnięcia ucznia |
Metody i środki realizacji |
Sprawy organiza-cyjne |
Zapoznanie uczniów z podstawową dokumen-tacją szkolną (statut, program wychowawczy, WSO, punktowy system oceniania zachowania).
Wybór samorządu klaso-wego, prawa i obowiązki ucznia. |
Uczeń:
zna założenia programu wychowawczego;
zna podstawową dokumentację szkolną;
zna kryteria oceniania zachowania.
Uczeń:
potrafi umotywować zgłoszoną kandydaturę kolegi do samorządu klasowego;
zna prawa i obowiązki ucznia. |
odczytanie uczniom fragmentów dokumentacji
pogadanka
pogadanka z elementami dyskusji
wybory
analiza praw i obowiązków ucznia |
Funkcjo-nowanie w grupie |
Tworzymy zespół klaso-wy - zajęcia integracyjne.
Czy potrafimy słuchać?
Diagnoza potrzeb i oczekiwań uczniów.
Szanujemy się i jesteśmy dobrym zespołem klasowym.
Kiedy mimo wszystko dochodzi do konfliktów.
Tworzymy siebie - samopoznanie i samo-ocena.
Jak przygotować imprezę klasową? |
Uczeń:
potrafi nawiązywać kontakty;
potrafi przekazać informacje o sobie, swoich emocjach,
dostrzega związek między atmosferą panującą w klasie a zachowaniem swoim i innych uczniów,
potrafi współdziałać w grupie.
Uczeń:
wie, na czym polega słuchanie,
rozumie, że przekazy-wana informacja może być zniekształcona,
zna różnice między słuchaniem biernym a aktywnym.
Uczeń:
zna swoje potrzeby i oczekiwania wobec szkoły,
potrafi sprecyzować oczekiwania wobec nauczycieli,
podejmuje działania mające na celu realiza-cje swoich potrzeb.
Uczeń:
potrafi dokonać samo-oceny i samokrytyki,
potrafi dostrzec przy-czyny trudności w nauce,
chce przyjąć pomoc i dzielić się swoimi umiejętnościami z innymi.
Uczeń:
analizuje własne postępowanie i ujawnia indywidualne problemy w kontaktach z innymi,
rozumie, jak ważne jest zrozumienie motywów postępowania drugiego człowieka,
potrafi rozwiązywać problemy.
Uczeń:
rozumie potrzebę poz-nawania siebie w celu rozwoju własnych umie-jętności i pozytywnych uczuć.
Uczniowie:
potrafią zorganizować się w celu przygotowa-nia imprezy klasowej oraz zgodnie się bawić. |
gry i zabawy integracyjne
wykład
dyskusja
techniki aktyw-nego słuchania: parafrazowanie, odzwierciedla-nie, rozumiem że..., uczucia, ciuciubabka, wywiad
ankieta
dyskusja
zajęcia warszta-towe
pogadanka z elementami dyskusji
analiza wyników nauczania
organizowanie pomocy koleżeńskiej
burza mózgów
drama
schemat drzewka decyzyjnego
pogadanka
pogadanka
drama
mini test
dyskusja i wnioski
przygotowanie imprez okolicz-nościowych: andrzejki - wieczór wróżb; dzień chłopaka- wybory Misstera, quizy, zabawy; dzień kobiet- wybory Miss, konkursy, zabawy. |
Przygoto-wanie do życia w społe-czeństwie |
Jestem przyszłym obywatelem swojego kraju.
Jak w przyszłości osiągnąć sukces?
Zacznijmy od siebie - ekologia dla każdego.
W trosce o własne bezpieczeństwo. |
Uczeń:
dostrzega zależność między postawą czło-wieka, jego odpowie-dzialnością obywatelską lub jej brakiem a przysz-łością Ojczyzny.
Uczeń:
dostrzega wartości pracy ludzkiej,
wie, jakie czynniki składają się na sukces człowieka,
rozumie potrzebę rozwoju własnych zainteresowań.
Uczeń:
rozumie potrzebę troski o środowisko naturalne,
wie, jak należy dbać o bliższe i dalsze oto-czenie.
Uczeń: ma poczucie odpowie-dzialności za bezpieczeń-stwo i zdrowie własne, rodziny i społeczeństwa, |
pogadanka
drama
pogadanka
dyskusja
wnioski
pogadanka
zajęcia praktycz-ne np. z zakresu udzielania pierwszej pomocy |
|
|
zna podstawowe zasady bezpiecznego spędzania czasu w różnych warun-kach i sytuacjach. |
|
Przygoto-wanie do życia w rodzi-nie |
Znaczenie rodziny w życiu człowieka.
Dom moich marzeń.
Pielęgnujemy tradycje rodzinne - uroczysta wigilia. |
Uczeń:
dostrzega ważność rodziny jako komórki społecznej,
ma świadomość więzów rodzinnych i wzajemne-go wpływu poszczegól-nych jej członków,
rozwija umiejętność współżycia w rodzinie.
Uczeń:
zna znaczenie słowa dom,
posiada wizję idealnego domu (rodziny)
Uczeń:
zna tradycje i zwyczaje swojego regionu,
poznaje zwyczaje innych regionów. |
burza mózgów
drama
zdania niedo-kończone
dom - mapa pojęciowa
dyskusja
dom moich marzeń - plakat
Spotkanie wigilijne |
Rozwój intelektualny |
Poznajemy zasoby naszej biblioteki.
Moje zainteresowania - jak je rozwijać?
Jak uzyskać dobre wyniki w nauce?
Marzenia - jak je realizować? |
Uczeń:
wie, jak korzystać z księgozbioru,
dostrzega wartości ksią-żek dla potrzeb samo-rozwoju intelektualnego.
Uczeń:
jest świadomy swoich zainteresowań,
rozumie potrzebę rozwijania zaintereso-wań w celu osiągnięcia sukcesu w przyszłości.
Uczeń:
zna różne sposoby zbierania informacji i przyswajania wiado-mości,
dostrzega wpływ czynników na własne sukcesy i porażki.
Uczeń:
dostrzega wartości marzeń,
rozumie potrzebę samorozwoju. |
spotkanie z bibliotekarzem
pogadanka
pogadanka w oparciu o test możliwości
dyskusja |
Rozwój duchowy i emocjo-nalny |
Przyjaźń - czym jest w życiu człowieka?
Potrzeba miłości i jej rodzaje.
Empatia i pomoc potrzebującym.
Postawy wobec ludzi niepełnosprawnych.
Zachowanie ludzi w różnych sytuacjach.
Agresja - jak sobie z nią radzić? |
Uczeń:
potrafi zdefiniować, czym jest przyjaźń,
zna cechy prawdziwej przyjaźni i tego, co ją niszczy,
potrafi określić wpływ przeżywanej przyjaźni na dojrzewanie człowie-ka.
Uczeń:
rozróżnia poszczególne rodzaje miłości,
potrafi określić i wyra-zić własne rozumienie miłości,
rozumie potrzebę miłości,
rozumie, że miłości trzeba się uczyć.
Uczeń:
wykazuje wrażliwość na potrzeby innych ludzi,
interpretuje sytuacje życiowe z różnych punktów widzenia,
próbuje wczuwać się w stany emocjonalne i sytuacje innych ludzi.
Uczeń:
umie określić pojęcie niepełnosprawność ,
umie scharakteryzować własną postawę wobec niepełnosprawności,
potrafi zaplanować po-moc osobom niepeł-nosprawnym we własnym środowisku.
Uczeń:
potrafi dostrzec dobre i złe zachowania ludzi,
rozumie przyczyny własnych zachowań.
Uczeń:
dostrzega przyczyny ludzkiej agresji,
rozumie potrzebę pozytywnego nastawie-nia do siebie i swojego życia,
umie wymienić formy zapobiegania zachowa-niom agresywnym. |
burza mózgów
"słoneczko"
"romb"
praca z tekstem
pogadanka
dyskusja
miniwykład
plakat
minidyskusja
wykład
pogadanka
ćwiczenia
zabawa ruchowa
miniwykład
dyskusja
film
"burza pytań"
drama
pogadanka
dyskusja
pogadanka
rysunek
plakat |
Rozwój fizyczny i zdrowot-ny |
Skutki uzależnień i nałogów.
Miej odwagę powiedzieć "nie".
Jak radzić sobie ze stresem?
W jaki sposób dbam o higienę mojego ciała i umysłu?
Umiejętność odpoczynku i świętowania. |
Uczeń:
rozumie znaczenie słów: uzależnienie, nałóg,
zna przyczyny i skutki nałogów,
rozumie znaczenie po-czucia własnej wartości.
Uczeń:
potrafi odmówić spoży-cia alkoholu czy zapale-nia papierosa,
dostrzega związki między stylem życia, a czyhającymi zagro-żeniami,
preferuje zdrowy styl życia.
Uczeń:
rozumie, czym jest stres,
jest świadomy, że stres może być siłą pozytyw-ną (czynnik mobilizu-jący) lub negatywną,
zna różne sposoby za-pobiegania nadmierne-mu stresowi i radzenia sobie z jego skutkami.
Uczeń:
potrafi zebrać infor-macje na temat, zadawać pytania osobom kompe-tentnym,
rozumie potrzebę troski o swoje zdrowie.
Uczeń:
zna pojęcia odpoczynek, świętowanie ,
umie wymienić różne święta,
rozumie konieczność odpoczynku oraz świę-towania,
zna sposoby właściwe-go i urozmaiconego odpoczynku. |
pogadanka z elementami dyskusji
mini test
artykuły prasowe
ilustracje, filmy
pogadanka
scenki rodzajowe ćwiczące umiejętność odmawiania
trening asertyw-ności
pogadanka
gwiazda skoja-rzeń
nie dokończone zdania
burza mózgów
wywiad z pie-lęgniarką lub lekarzem
informacje o chorobach społecznych
dyskusja i wnioski
miniwykład dyskusja | KALENDARZ SPOTKAŃ Z RODZICAMI
- wrzesień - spotkanie inauguracyjno - integracyjne. - przedstawienie treści podstawowych dokumentów szkoły (Statut, Program wychowawczy, WSO).
- listopad - analiza osiągnięć edukacyjnych uczniów, rozwiązywanie bieżących problemów.
- grudzień - rozmowy indywidualne z rodzicami - przekazanie informacji o zagro-żeniach oceną niedostateczną na koniec semestru, kontakt rodziców z nauczycielami przedmiotów.
- luty - podsumowanie postępów edukacyjnych uczniów, wstępna diagnoza niepowodzeń szkolnych, pomoc psychologiczno - pedagogiczna dla wychowanków.
- kwiecień - analiza ocen, pedagogizacja rodziców - referat na temat: " Zagrożenia we współczesnym świecie - narkomania".
- maj - rozmowy indywidualne z rodzicami - przekazanie informacji o zagro-żeniach oceną niedostateczną na koniec roku szkolnego, kontakt z Radą Rodziców - organizacja wycieczki.
BIBLIOGRAFIA:
- Kitowska D., Lis W., Polańska - Ciechanowska E.: Jak zaplanować pracę wychowawczą w gimnazjum. Pracownia Wydawniczo - Edukacyjna K & K, Złotów 2001
- Koźmiński G., Kitowska D.: Nauczyciel wychowawcą. Wydawniczo - Edukacyjna K & K, Złotów 2000
- Chomczyńska - Miliszkiewicz M., Pankowska D.: Polubić szkołę. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna. Warszawa 2004
- Dudziak U.: Wychowanie w klasie szkolnej. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna. Warszawa 2002
- Koletyńska K., Sitko H.: Spotkania z rodzicami - inaczej, ciekawiej, skuteczniej. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna. Warszawa 2004
Opracowała: Monika Piekarska |